Laatste update: 17 januari 2024

Wat is jodium en hoe krijg je voldoende binnen?

Jodium is een essentieel mineraal dat je lichaam nodig heeft voor een goede werking van onder andere je schildklier en je geheugen.

Jodiumtekort is een wereldwijd gezondheidsprobleem.

In dit artikel lees je wat jodium doet, waar het in zit en hoe je een jodiumtekort kunt voorkomen.

Dit artikel in het kort:

  • Jodium is een essentieel spoorelement (mineraal) dat belangrijk is voor je schildklier en energieniveau.
  • Jodium komt van nature voor in zeewater, drinkwater en aarde, en wordt vaak toegevoegd aan zout.
  • Jodiumtekort is wereldwijd een veelvoorkomend gezondheidsprobleem.

Wat is jodium?

Jodium, ook wel iodine genoemd, is een essentieel spoorelement. Spoorelementen zijn mineralen waar je lichaam hele kleine hoeveelheden van nodig heeft. Jodium is essentieel omdat je lichaam het niet zelf kan aanmaken en je het dus uit voeding of een supplement moet halen.

Dit mineraal ondersteunt je gezondheid op diverse manieren. Zo is jodium belangrijk voor je schildklier, geheugen en stofwisseling, en is het van belang tijdens de zwangerschap.

Een jodiumtekort is wereldwijd een veelvoorkomend gezondheidsprobleem. Daarom wordt jodium toegevoegd aan bepaalde producten, waaronder keukenzout. Je lichaam kan deze vorm van jodium echter niet goed opnemen. Daarover lees je verderop meer.

In het kort: Jodium is een essentieel mineraal dat je gezondheid op verschillende manieren ondersteunt. Een jodiumtekort komt wereldwijd veel voor.

Wat zijn de voordelen van jodium?

Jodium speelt een belangrijke rol bij allerlei processen in je lichaam. Het belang van jodium begint al tijdens de zwangerschap.

Het mineraal draagt bij aan de normale groei van kinderen. Daarom is het belangrijk dat zwangere vrouwen voldoende jodium binnenkrijgen, voor de ontwikkeling van hun baby [1].

Jodium is ook belangrijk voor je energieniveau en voor de productie van schildklierhormonen [2].

Daarnaast heeft jodium nog meer gezondheidsvoordelen. We hebben hieronder alle voordelen voor je op een rij gezet.

De 6 gezondheidsvoordelen van jodium

  1. Levert een bijdrage aan het behoud van cognitieve functies
  2. Activeert de natuurlijke energie in het lichaam
  3. Draagt bij tot de normale groei van kinderen
  4. Helpt bij het gezond houden van de huid
  5. Is essentieel voor de productie van schildklierhormonen
  6. Speelt een belangrijke rol in het functioneren van zenuwen

In het kort: Jodium ondersteunt je gezondheid op allerlei manieren. Zo is het belangrijk voor de groei van kinderen en voor je energieniveau.

Waar zit jodium in?

Veel mensen denken dat jodium in zout zit. Daar zit het echter niet van nature in. Het wordt soms aan zout toegevoegd. Dan staat er ‘gejodeerd zout’ op de verpakking.

Jodium komt van nature voor in zeewater, drinkwater en aarde. Hierdoor zit het in verschillende voedingsmiddelen.

Producten met veel jodium [3-8]:

  1. Zeewier
  2. Kabeljauw
  3. Zuivel
  4. Garnalen
  5. Tonijn
  6. Eieren
  7. Pruimen
  8. Limabonen

Aangezien dit allemaal natuurproducten zijn, bevatten ze niet altijd dezelfde hoeveelheid jodium. De hoeveelheid jodium hangt af van agrarische factoren zoals de bodemkwaliteit en het klimaat.

Naast de producten waar jodium van nature in voorkomt, is in de Nederlandse Warenwet vastgelegd dat voedselproducenten jodium mogen toevoegen aan de volgende producten:

  • Brood en broodvervangers
  • Vlees en vleesproducten
  • Keukenzout en zoutvervangers

In het kort: Jodium komt van nature in verschillende producten voor en mag aan bepaalde producten worden toegevoegd, zoals tafelzout.

Hoeveel jodium per dag?

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) jodium is voor volwassenen 150 microgram per dag [9].

Tijdens de zwangerschap is de ADH 220 microgram per dag en als je borstvoeding geeft is de ADH zelfs 290 microgram per dag [9].

De maximale hoeveelheid voor volwassenen is 1100 microgram per dag [9].

In het kort: Voor volwassenen is de ADH jodium vastgesteld op 150 microgram. De maximale hoeveelheid is 1100 microgram per dag.

Jodiumtekort

Veel mensen denken dat een jodium tekort weinig voorkomt, omdat jodium aan tafelzout wordt toegevoegd. Je lichaam kan het jodium uit tafelzout echter niet zo goed opnemen. Dat is ook het geval bij andere producten waaraan jodium is toegevoegd.

Een derde van de wereldbevolking loopt risico op een jodiumtekort. Dat geldt met name voor mensen die in gebieden wonen waar weinig jodium in de bodem zit, wat het geval is in Europese landen [10].

Jodiumtekort is dan ook een algemeen probleem voor de wereldgezondheid [9].

Er wordt geschat dat zo’n 6,5 miljoen Nederlanders rondlopen met een jodiumtekort!

Oorzaken jodiumtekort

Diverse factoren kunnen de kans op een jodiumtekort vergroten. We benoemen hieronder de meest voorkomende oorzaken van een jodiumtekort.

  1. Te weinig jodium in voeding
    De beste bronnen van jodium zijn zeevis en zeegroenten. Deze worden in Nederland weinig gegeten.
  2. Een seleniumtekort
    Een seleniumtekort kan de symptomen van een jodiumtekort verergeren.
  3. Medicijnen
    Sommige medicijnen, waaronder aspirine en warfarines, kunnen leiden tot een jodiumtekort.
  4. Vegetarisch of veganistisch voedingspatroon
    Dit verhoogt het risico op een tekort, doordat je geen producten zoals zeevis en eieren eet.
  5. Veel sporten
    Veel sporten en zweten vergroten de kans op een jodium tekort, doordat je veel jodium uitzweet.
  6. Voeding met veel gifstoffen (zoals fluor, kwik en lood)
    Deze stoffen zorgen ervoor dat je lichaam het jodium niet goed kan opnemen.

Symptomen jodiumtekort

Doordat jodium een rol speelt bij verschillende processen in je lichaam, kan een tekort tot uiteenlopende symptomen en klachten leiden.

Dit zijn de belangrijkste jodiumtekort symptomen:

  1. Hartritmestoornissen
  2. Krampen
  3. Schildklierafwijkingen
  4. Cystevorming (in de borsten, baarmoeder of eierstokken)
  5. Veel taai of dik slijm
  6. Te weinig maagzuur
  7. Moeizaam of niet kunnen zweten
  8. Veelvuldige ontstekingen (zoals chronische blaasontsteking)
  9. Gewichtstoename
  10. Chronische vermoeidheid
  11. Zeer droge huid

De genoemde klachten komen vaak voor bij een jodiumtekort, maar kunnen ook een andere oorzaak hebben.

In het kort: Een jodiumtekort komt wereldwijd veel voor, ook in Nederland. Doordat jodium bij veel processen een rol speelt, kunnen bij een jodium tekort klachten uiteenlopen.

Heb ik een jodiumtekort?

Misschien herken je de hierboven genoemde jodium tekort symptomen. In dat geval kun je je jodiumgehalte aanvullen via je voeding of met een jodium supplement, om te kijken of de klachten verminderen.

Eet je weinig zeevoedsel of eet je vegetarisch of veganistisch? Dan is het raadzaam om een supplement te nemen, omdat je dan via je voeding veelal weinig jodium binnenkrijgt.

Ga bij twijfel altijd naar je (huis)arts. Die kan een jodium-urinetest laten uitvoeren.

In het kort: Via een urinetest kan je (huis)arts meten of je een jodiumtekort hebt. Als je weinig tot geen zeevoedsel eet of klachten ervaart, is het raadzaam om dit te laten meten.

Hoe vul je een jodiumtekort aan?

Je kunt een jodiumtekort aanvullen met behulp van voeding of door gebruik van een supplement.

1. Jodiumtekort aanvullen met voeding

Eet twee of drie keer per week zeegroenten en/of zeevis. Die voedingsmiddelen zijn rijk aan jodium. Ook kun je je voedingspatroon aanvullen met andere jodiumrijke producten, zoals zuivel en eieren.

2. Jodiumtekort aanvullen met een supplement

Je kunt een supplement met jodium nemen. Daar lees je hieronder meer over.

In het kort: Je kunt een jodiumtekort aanvullen via voeding of door een jodium supplement te nemen.

Jodium supplementen

Als je risico loopt op een jodiumtekort, bijvoorbeeld doordat je veganistisch eet, is het aanbevolen om een supplement te gebruiken.

Voor deze groepen is een supplement met jodium in ieder geval aan te raden:

  • Vegetariërs
  • Veganisten
  • Mensen die weinig zeevoedsel eten (zeegroenten en zeevis)

In supplementen wordt vaak jodium uit kelp (een algensoort) gebruikt. Je kunt jodium supplementen kopen in diverse vormen, zoals:

  • Jodium pillen
  • Jodium druppels
  • Jodium tabletten
  • Jodium capsules

We raden echter aan om voor een multivitamine (die voldoende jodium bevat) te kiezen, in plaats van een los jodium supplement. Multivitamine supplementen bevatten namelijk ook andere essentiële vitamines en mineralen.

Met Nutribites Multivitamine krijg je per dag al 100 mcg (67% van de ADH) jodium binnen.

In het kort: Voor sommige mensen is het aan te raden om een supplement te nemen. Je kunt jodium supplementen kopen of kiezen voor een multivitamine met jodium.

Waarschuwingen

Houd je altijd aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid en de dosering die op de verpakking van je supplement staat, tenzij anders geadviseerd door een deskundige.

Als je te hoge doseringen neemt, kan dat nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid van je schildklier. Let ook op met jodium supplementen als je al een schildklieraandoening hebt [11].

Als laatste: zorg dat je geen seleniumtekort hebt als je extra jodium neemt. Twee paranoten per dag zorgen al voor voldoende aanvulling van je seleniumgehalte.

In het kort: Neem nooit te hoge doseringen jodium. Dit kan namelijk negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van je schildklier.

Te veel jodium symptomen

Een teveel aan jodium komt weinig voor. Als je een gezonde schildklier hebt die normaal functioneert, kan je lichaam te veel jodium goed verwerken.

Als je schildklier niet goed werkt, kan een teveel aan jodium leiden tot een schildkliervergroting (al kan dat ook een symptoom zijn van een jodiumtekort).

In het kort: Als je een gezonde schildklier hebt, is te veel jodium geen reden tot zorgen. Als je een niet goed werkende schildklier hebt, kan een teveel aan jodium leiden tot een vergroting van je schildklier.

Samenvatting

Jodium is een essentieel spoorelement (mineraal) dat je uit je voeding of een supplement moet halen. Je lichaam kan het namelijk niet zelf aanmaken.

Jodiumtekort is een wereldwijd gezondheidsprobleem en om die reden wordt het in Nederland aan verschillende producten, waaronder tafelzout, toegevoegd. Je lichaam kan deze vorm van jodium echter niet zo goed opnemen.

Een jodiumtekort kan voor verschillende klachten zorgen, doordat jodium bij allerlei processen in je lichaam betrokken is.

Je kunt voldoende jodium binnenkrijgen door bijvoorbeeld extra zeegroenten en zeevis aan je voedingspatroon toe te voegen of door een supplement met jodium te nemen.

Overschrijd nooit de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid bij het nemen van een jodiumsupplement, tenzij anders wordt geadviseerd door een deskundige.

Was deze informatie nuttig?

Deel pagina


Meld je aan voor meer gezondheidstips

Ontvang tips en exclusieve acties direct in je mailbox

Geen spam of verplichtingen

Schrijf een reactie
Schrijf je reactie*
Naam *
E-mail adres *

Zowel een beoordeling als een tekst zijn verplicht
comments

Er zijn nog geen reacties op dit artikel.
Geef als eerste een reactie!

Gezonde levensstijl

Start vandaag met Nutribites voor een gezonde levensstijl.

Close